Data Governance (Veri Yönetişimi) Nedir?

Yiğit Şener
3 min readJul 3, 2021

Data Governance Türkçe çevrisi ile Veri Yönetişimi olarak bilinir. Bu kavramın bir kurum içerisinde ön planda yer alabilmesi için adına Veri Bakanlığı denilseydi emin olun herkes bu bakanlıkta çalışmak isterdi :).

Photo by Benjamin Child on Unsplash

Gelin yakışıklı bir sözlük tanımı yapalım.

Veri yönetişimi, bir organizasyonun hedeflerine ulaşabilmesinde etkili ve efektif bilgi kullanımını sağlayan süreçlerin, prosedürlerin, rollerin, politikaların, standartların ve metriklerin toplamından oluşur.

Bu disiplin kurumlar için süreçlerin ve sorumlulukların yer aldığı odağında kalite ve güvenliği barındıran bir yapı kurar. Veri bakanlığı (veri yönetişimi), kimin dataya nasıl erişeceğine, ne için ve hangi ortamda kullanabileceğine karar verir.

İsmi Veri Müsteşarlığı da olabilirmiş :).

  • Emekli Ev Sahibi: Sen ne iş yapıyon oğlum?
  • Kiracı: Veri Bakanlığında, veri müsteşarı olarak çalışıyorum.
  • Emekli Ev Sahibi: Ooo Maşallah Maşallah
  • Kiracı: Siz yine de kimseye söylemeyin…

Büyük veri ile çalışan herhangi bir organizasyon için iyi yapılandırılmış bir veri yönetişim stratejisi sorumluluklardan, ortak süreçlerden ve sürdürülebilirlikten iş anlamında nasıl fayda sağlanacağını açıkladığından dolayı öncelikli öneme sahiptir. İşin sahipleri, veri yönetişim stratejisinde verinin nasıl dikkatlice kontrol edileceği ihtiyacı ile oluşan efordan bekledikleri faydayı göz önüne alırlar. Sonuç olarak burada belirlenen strateji veri yönetişiminin ana çerçevesini oluşturur.

Örneğin, veri yönetişim stratejinizde işiniz sağlık hizmetleriyle ilgili verilerin gizliliğini sağlamaksa, hasta verisinin akışında güvenliğin bir şekilde yönetilmesi gerekecektir. Saklama, tutma, koruma gibi süreçlerin (örn. kimin, hangi bilgiyi ne zaman değiştirdiğinin geçmişi, vb.) KVKK gibi ilgili kanuna yönelik yükümlülüklere uygunluğunun sağlaması konusunda bir veri yönetişimi süreci yürütmeniz gerekir.

Veri yönetişimi, verilerle ilgili rollerin açıkça tanımlanmasını ve organizasyon genelinde sorumluluk ve hesap verebilirlik üzerine anlaşmaya varılmasını sağlar. İyi planlanmış bir veri yönetişimi çerçevesi stratejik, taktiksel ve operasyonel rolleri ve sorumlulukları kapsar. kapsamalıdır.

Veri Yönetişiminin Faydaları

Efektif olarak tasarlanan veri yönetişim stratejisi aşağıdaki faydaları sağlamaktadır.

  • Ortak bir veri anlayışı: Veri yönetişimi, veriler için tutarlı bir görünüm ve ortak bir terminoloji sağlar. Böylece iş birimleri kendi içlerinde ya da birimleri ile olan iletişimlerinde aynı dilde konuşmanın mutluluğunu yaşarlar.
  • İyileştirilmiş veri kalitesi: Veri yönetişimi, veri doğruluğunu, eksiksizliğini ve tutarlılığını sağlayan bir plan ortaya koyar.
  • Veri Haritası: Veri yönetişimi, veri entegrasyonu için gerekli olan tüm verilerin konumunu anlamak için gelişmiş yetenekli bir ortam sağlar. Bu ortam bir navigasyon gibi insanların bilinmeyen alanlarda (veritabanları, tablolar vb.) yollarını bulmalarına yardımcı olur. Veri yönetişimi aynı zamanda veri kaynaklarını kullanılabilir hale getirir ve iş sonuçlarıyla bağlantı kurmayı kolaylaştırır.
  • Tutarlı Uyumluluk: Veri yönetişimi, AB Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR), ABD HIPAA (Sağlık Sigortası Taşınabilirlik ve Sorumluluk Yasası) veya bizde yer alan KVKK gibi devlet düzenlemelerinin taleplerini karşılamak için bir platform sağlar.

Veri Yönetişim için Kullanılan Araçlar

Veri yönetişimi alanında bir çok açık kaynak veya açık kaynaklı olmayan araçlar mevcut. Bunların sisteme entegrasyonları genelde hızlı, basit ve maliyet açısından uygundur.

Tabi bulur tabanlı kullanılan sistemlerde veri yönetişim araçlarının kullanımı ve kurulumu daha kolay olduğu gibi yerel sistemlere göre esneklik ve yetenek anlamında performansı yüksektir.

Peki biz bu araçlardan neyi bekliyoruz?

  • Sürekli veri keşfi, profilleme ve karşılaştırma yöntemlerinin uygulanması ile örneğin güvenli olmayan bir yerde kişisel verilerin (TCKN, cep vb.) otomatik saptanması ve alarmların tetiklenmesi.
  • Veri temizliğinin, kalitesinin ve doğruluğunun geliştirilmesi.
  • Veri hatlarının (Data Pipeline) uçtan uca izlenmesi ve takip edilmesi.
  • Metadata ile artırılmış ulaşılabilir, içinde arama yapılmasının kolay olduğu, uyarlanabilir ve erişilebilir dokümanlar sağlar.
  • Self servis araçlarla veri yönetişimi görevlerine katkıda bulunmak için verileri en iyi bilen kişilerin güçlendirilmesi.

Veri Yönetişimine opsiyonel olarak bakılmamalıdır.

Günümüzde kurumları müşteriler, müşteriler, tedarikçiler, hastalar, çalışanlar ve daha fazlası hakkında inanılmaz miktarda veriye sahiptir. Bu bilgiler pazarı ve hedef kitleyi daha iyi anlamak için doğru kullanıldığında organizasyon daha başarılı olacaktır. Aynı veri yönetişimi, bu verilerin güvenilir, iyi belgelenmiş, kurum içinde kolayca bulunup erişilmesini ve güvenli, uyumlu ve gizli tutulmasını da sağlayacaktır.

Sonuç

Bir kurumun veri yönetişim yatırımlarını en üst düzeye çıkarması ve veri ihlali konusunda riskleri en aza indirmesi hem bugünü hem de kar topu gibi büyüyen datanın kontrolü için yarını sükunet altına alacaktır.

--

--